W dzisiejszym odcinku programowania dla nieprogramistów wytłumaczę Wam czym są operatory przypisania, operatory arytmetyczne I operatory logiczne w programowaniu I pokażę oczywiście parę przykładów w kodzie 🙂
W tym odcinku, żeby zbytnio go nie komplikować I nie mieszać Wam w głowach zbytnio, skupimy się na najbardziej uniwersalnych operatorach I tych, które tak naprawdę już znacie chociażby z lekcji matematyki czy logiki ze szkoły podstawowej.
Co to jest Operator w programowaniu?
Ale zacznijmy od zdefiniowania czym jest operator.
Wg suchej definicji operator to konstrukcja językowa jedno-, bądź wieloargumentowa zwracająca wartość.
Tak, wiem, nie brzmi to super zrozumiale, dlatego najprościej będzie Wam wyjaśnić od razu na przykładach.
Zacznijmy od najbardziej podstawowego operatora, czyli operatora przypisania.
Co to jest Operator przypisania?
Operator przypisania zwykle zapisywany jest jako pojedynczy znak równości. Ale nie jest to to samo co arytmetyczny znak równości I wcale nie oznacza, jak w matematyce, że obie strony równania są sobie równe! To bardzo ważne, ponieważ może to doprowadzić Was do popełniania prostych błędów w Waszych pierwszych programach.
Otóż operator przypisania praktycznie zawsze przypisuje wartość z prawej strony równania do lewej strony równania. Pamiętacie zapewne Nasz przykład z zeszłego odcinka o zmiennych I stałych? To właśnie przy nadawaniu wartości zmiennej najczęściej zobaczycie ten operator w akcji.
Jeśli odwrócilibyśmy ten zapis, a więc traktując jak zwykłe równanie najprawdopodobniej dostalibyśmy błąd przypisania. Tak więc należy po prostu zapamiętać, że w przypadku operatora przypisania to co znajduje się po lewej stronie to zmienna do której przypisujemy wartość wyrażenia po prawej stronie.
Zauważcie, że powiedziałem wartość wyrażenia, ponieważ nic nie stoi na przeszkodzie by stworzyć tam jakąś operację arytmetyczną, ale o tym za chwilę.
Tak samo chciałem Wam zwrócić uwagę na kolejność zapisów.
y = x
x = 5
w powyższych zapisach patrząc z perspektywy równań matematycznych od razu Nam się narzuca, że y musi być równe 5… natomiast w programowaniu zwykle otrzymamy błąd, lub y będzie miała bliżej nieokresloną wartość, jeśli wcześniej w kodzie nie miało przypisanej wartości.
Dopiero zmieniając trochę kolejność:
x = 5
y = x
otrzymamy oczekiwany rezultat, a więc wartość y będzie wynosiła 5. Wszystko dlatego, że w programowaniu strony operatora przypisania są ściśle określone I wartość wyrażenia z prawej strony jest przypisywana do strony lewej.
Operatory arytmetyczne
W właśnie, gdy mówimy o wartości, idealnie byłoby zaprezentować Wam stare I dobre operatory arytmetyczne. Najpopularniejsze to oczywiście:
+ – dodawanie
– odejmowanie
* mnożenie
/ dzielenie
% ale też wyróżniamy np. Dzielenie modulo, którego raczej w szkole przy tablicy nie używaliście, ale możecie spotkać w niejednym algorytmie.
Operatory logiczne
Ostatnią grupą operatorów jakie chciałbym Wam pokazać, są operatory logiczne. Do tej grupy należą logiczne operatory relacji, czyli
< mniejszy niż
> większy niż
<= mniejszy, lub równy niż
>= większy, lub równy niż
a także:
== równy i
!= różny (również zapisywany jako <>)
do dyspozycji w większości języków mamy też:
|| sumę logiczną
i
&& iloczyn logiczny
Operatory logiczne są bardzo przydatne I praktycznie nieodzowne przy instrukcjach warunkowych I pętlach, o których opowiem Wam w jednym z przyszłych odcinków tej serii.
To co ważne I co czyni je wyjątkowymi to fakt że wyrażenia z użyciem tych operatorów przyjmują wartość 1 gdy są one prawdziwe, lub zero, jeśli są one fałszywe.